Polowanie na wilki w Polsce nie jest legalne w ramach standardowej działalności łowieckiej. Od 1998 roku gatunek ten objęty jest ścisłą ochroną prawną na terenie całego kraju. Istnieją jednak wyjątki, które w szczególnych przypadkach dopuszczają możliwość odstrzału.
Status prawny wilków w Polsce
Wilki zyskały status chronionego gatunku na terenie całego kraju w 1998 roku. Wcześniej polowanie na nie było wręcz wskazane i nagradzane wysokimi kwotami. Zmiana przepisów nastąpiła ze względu na niewielką liczebność populacji.
Kiedy polowanie na wilki jest dozwolone?
Pomimo ścisłej ochrony, odstrzał redukcyjny na wilki można uzyskać w wyjątkowych sytuacjach:
- Realne zagrożenie dla ludzi
- Szkody w inwentarzu powodowane przez wilki
- Nieskuteczność zastosowanych metod ochrony inwentarza
Przykład listy:
- zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi – gdy wilki wykazują nietypowe, agresywne zachowania wobec człowieka, zbliżają się do zabudowań lub przestają reagować na odstraszanie;
- poważne szkody w hodowli zwierząt gospodarskich – gdy wilki regularnie atakują stada, a dostępne metody zabezpieczania (np. ogrodzenia elektryczne, psy pasterskie) okazują się nieskuteczne;
- działania zabezpieczające przed szkodami inwentarza – choć najczęściej wiąże się to z płoszeniem, a nie odstrzałem.
Organy odpowiedzialne za ochronę środowiska mogą wydać specjalne zezwolenie na odstrzał. Zgody wydawane są w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i gdy nie są szkodliwe dla zachowania właściwego stanu ochrony populacji.
Kary za nielegalne polowanie
Za polowanie na wilki grozi grzywna lub kara pozbawienia wolności do 5 lat.
Zmiany na poziomie europejskim
W 2025 roku nastąpiły istotne zmiany w statusie ochrony wilków. Ścisła ochrona wilka w ramach Konwencji Berneńskiej przestała obowiązywać 7 marca 2025 roku. Parlament Europejski obniżył status ochrony wilka ze „ściśle chronionego” na „chroniony”.
Kraje członkowskie UE zgodziły się na zmianę statusu ochrony wilków z gatunku „ściśle chronionego” na „chroniony”. Jednak Ministerstwo Klimatu i Środowiska w Polsce nie planuje żadnych zmian – wilki pozostają pod ścisłą ochroną na terenie naszego kraju.
Polowanie na inne drapieżniki w Polsce
W przeciwieństwie do wilków, polowanie na niektóre drapieżniki jest w Polsce legalne w określonych sezonach:
Legalne do polowania:
- Lis rudy – od 1 czerwca do 31 marca (cały rok w obwodach łowieckich gdzie występują głuszce, cietrzewie lub zasiedlanych w ostatnich 2 latach zającem, bażantem lub kuropatwą) cały rok
- Kuna domowa i leśna – od 1 września do 31 marca (w obwodach z głuszczem i cietrzewiem cały rok)
- Szop pracz – jako gatunek inwazyjny
Chronione gatunki:
- Wilk – ścisła ochrona
- Ryś – ścisła ochrona
- Żbik – ścisła ochrona
- Niedźwiedź brunatny – ścisła ochrona
Zasady polowania na drapieżniki
Aby legalnie polować na drapieżniki, myśliwy musi posiadać ważne pozwolenie na broń, być członkiem PZŁ, posiadać aktualne upoważnienie do odstrzału i przestrzegać okresów łowieckich dla każdego gatunku.
Kontrola i kary
Naruszenie przepisów dotyczących polowania na chronione gatunki może skutkować nie tylko karami finansowymi, ale także karą pozbawienia wolności do 5 lat, utratą pozwolenia na broń i wydaleniem z członkostwa w PZŁ.
Perspektywy zmian
Choć na poziomie europejskim status ochrony wilków uległ obniżeniu, Polska utrzymuje stanowisko o konieczności ścisłej ochrony tego gatunku. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt nie uległo zmianie, co oznacza, że polowania na wilki pozostają zakazane.
Legalizacja polowań na wilki w Polsce pozostaje kwestią dyskusyjną. Z jednej strony populacja tego drapieżnika stopniowo rośnie, a w debacie publicznej pojawiają się głosy postulujące zmianę przepisów. Z drugiej – wilk wciąż objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, a obecne regulacje przewidują możliwość ingerencji w wyjątkowych sytuacjach, co polskie władze przedstawiają jako elastyczne zarządzanie populacją.
Współczesne łowiectwo koncentruje się na zrównoważonym zarządzaniu populacjami zwierząt łownych przy jednoczesnej ochronie gatunków zagrożonych. Polowanie na legalnie łowne drapieżniki służy regulacji ich populacji, ale musi odbywać się w ramach ściśle określonych przepisów prawnych z poszanowaniem zasad ochrony gatunków chronionych.
