Terminy myślistwo i łowiectwo często używane są zamiennie, jednak w rzeczywistości oznaczają zasadniczo różne obszary działalności. Zrozumienie tej różnicy jest kluczowe dla każdego zainteresowanego tematyką polowania i ochrony przyrody.
Definicja myślistwa
Myślistwo obejmuje wyłącznie zagadnienia związane z procesem polowania, skupiając się na bezpośrednich działaniach związanych z odstrzałem zwierzyny. Jest to tropienie, wabienie, odstrzał i pozyskiwanie zwierzyny. Myślistwo regulowane jest przez Ustawę z dnia 13 października 1995 roku o Prawie łowieckim.
Podstawowe zasady myślistwa:
- Przestrzeganie zasad prawnych i etycznych podczas polowań
- Przestrzeganie okresów ochronnych dla poszczególnych gatunków
- Polowanie w wyznaczonych miejscach zgodnie z przepisami
- Rozpoznanie zwierzyny przed oddaniem strzału
- Polowanie wyłącznie na gatunki łowne
- Selekcja osobników – polowanie na zwierzęta słabe i schorowane
Aby zostać myśliwym trzeba odbyć roczny staż kandydacki, wykonać podstawowy kurs myśliwski i uzyskać pozytywny wynik na egzaminie. Ponadto wymagane jest członkostwo w PZŁ. Kandydat zapisuje się do koła łowieckiego lub bezpośrednio do okręgowego zarządu PZŁ.
Ciekawostką jest fakt, że aby zostać myśliwym w Polsce, czyli zdać egzamin i uzyskać legitymację członka Polskiego Związku Łowieckiego, nie jest wymagane posiadanie pozwolenia na broń. To dwie odrębne ścieżki formalne. Istnieją przypadki osób zajmujących się kynologią łowiecką (prowadzenie psów) czy edukacją przyrodniczą. Są pełnoprawnymi myśliwymi, ale niekoniecznie strzelają.
Definicja łowiectwa
Łowiectwo to obszar działalności znacznie szerszy, który obejmuje planowe gospodarowanie zwierzyną łowną przy zachowaniu zasad ekologii oraz gospodarki leśnej i rolnej. Łowiectwo dąży do optymalizacji liczebności i kondycji populacji dzikich zwierząt.
Cele łowiectwa realizowane są poprzez:
- Dokarmianie zwierząt, szczególnie zimą
- Odstrzał selekcyjny osobników chorych lub redukcja zagęszczenia
- Tworzenie remiz śródpolnych i śródleśnych do bytowania zwierzyny, zakładanie wodopojów i poletek żerowych
- Wprowadzanie nowych gatunków (introdukcje gatunkowe)
- Walkę z kłusownictwem, chorobami i pasożytami wśród zwierząt dzikich
- Wyznaczanie i przestrzeganie okresów ochronnych
- Kultywowanie tradycji przy zachowaniu etyki łowieckiej
Działalność związana z łowiectwem jest ściśle określona przepisami prawa łowieckiego, aktami normatywnymi, dyrektywami Unii Europejskiej, a także wewnętrznymi statutami i regulaminami Polskiego Związku Łowieckiego, które precyzują obowiązki i prawa członków oraz zasady funkcjonowania kół łowieckich.
Kluczowe różnice między łowiectwem a myślistwem
Zakres działalności
Myślistwo stanowi część łowiectwa, skupiającą się na polowaniu, ale samo łowiectwo to znacznie szerszy obszar działań. Obejmuje ono m.in. ochronę i kształtowanie środowiska przyrodniczego, hodowlę oraz gospodarowanie populacjami zwierzyny. W ramach obowiązków łowieckich myśliwi uczestniczą w takich pracach jak dokarmianie zwierzyny, sadzenie drzew, utrzymywanie urządzeń łowieckich, zabezpieczenie upraw rolnych, szacowanie szkód łowieckich w uprawach rolnych. Koordynatorem tych prac jest łowczy koła łowieckiego.
Funkcje organizacyjne
Koło łowieckie składa się z myśliwych, tak zwanych członków. W ich skład wchodzi zarząd koła łowieckiego (prezes, łowczy, sekretarz, skarbnik i wicełowczy). To właśnie zarząd koła nadaje kierunki działalności gospodarczej i organizacyjnej. Szczególnie ważną rolę pełni łowczy – myśliwy wybrany przez walne zgromadzenie, którego zadaniem jest organizowanie polowań, czuwanie nad ich prawidłowym przebiegiem i prowadzenie ewidencji. Myśliwi, którzy nie pełnią funkcji w zarządzie, uczestniczą w polowaniach i pracach gospodarczych, ale nie sprawują formalnych funkcji zarządczych. W ten sposób różnica między łowiectwem a myślistwem ujawnia się również w podziale obowiązków: łowiectwo obejmuje zarządzanie, planowanie i organizację, natomiast myślistwo odnosi się do samej praktyki polowania i realizacji wyznaczonych zadań.
Rola w ochronie przyrody
Zarówno łowiectwo, jak i myślistwo pełnią istotną rolę w przywracaniu równowagi ekosystemów. Myśliwi polują przede wszystkim na osobniki słabe i schorowane, co służy poprawie kondycji całych populacji. Łowiectwo realizuje szersze cele ochronne poprzez ochronę różnorodności gatunków, kształtowanie środowiska oraz utrzymywanie najwyższej kondycji poszczególnych gatunków.
Edukacja i rozwój kompetencji
Wymagania dla myśliwych
Kandydat na myśliwego musi ukończyć 18 lat, posiadać obywatelstwo polskie i korzystać z pełni praw publicznych. Ponadto musi odbyć roczny staż w kole łowieckim. Wymagane jest także zdanie trzystopniowego egzaminu, który organizuje Polski Związek Łowiecki. Jego zdanie jest warunkiem uzyskania uprawnień do wykonywania polowania.
Wymagania dla łowczych
Łowczy, oprócz kompetencji myśliwskich, musi posiadać umiejętności zarządcze do kierowania kołem łowieckim oraz znajomość zasad ekologii do podejmowania decyzji o regulacji populacji zwierząt. Niezbędna jest również bardzo dobra znajomość aktualnych przepisów dotyczących polowań, także regulacji związanych z posiadaniem i używaniem broni palnej.
Przyszłość łowiectwa i myślistwa
Coraz więcej osób decyduje się zostać myśliwymi, traktując polowanie jako sposób spędzania wolnego czasu, rozwijania pasji i kultywowania wieloletnich tradycji. Choć myślistwo kojarzy się przede wszystkim z samym polowaniem, to łowiectwo ma znacznie szerszy wymiar, a oba obszary wzajemnie się uzupełniają.
